De kranten staan er vol van: op veel plekken in Nederland is het elektriciteitsnet vol aan het raken. De opwekking van hernieuwbare elektriciteit vraagt meer ruimte op het elektriciteitsnetwerk. Tegelijkertijd verandert ook de energiebehoefte van o.a. woningbouw, mobiliteit en industrie. Dit leidt tot knelpunten in het energiesysteem. Ook in Gelderland krijgen initiatiefnemers voor zonnevelden nu soms te horen dat ze op dit moment geen duurzame energie kunnen leveren aan het net. Bij uitbreidingen van bedrijven of woonwijken zijn er ook problemen. Vanuit verschillende invalshoeken en samenwerkingspartners werken we aan oplossingen.
→ Liander investeert 800 miljoen euro in Gelders elektriciteitsnet
Liander en TenneT werken hard aan de uitbreiding van de energie infrastructuur. Liander investeert tot en met 2024 €3,5 miljard euro in haar elektriciteitsnet. Zo’n 800 miljoen daarvan is gereserveerd om het net in Gelderland op orde te brengen. Om knelpunten te verhelpen en voorkomen neemt Liander in de provincie de komende drie jaar twee nieuwe elektriciteitsverdeelstations en extra capaciteit op elf bestaande stations in gebruik.
Daarnaast legt de netbeheerder ruim 1.250 km extra elektriciteitskabel in de provincie en plaatst 674 nieuwe transformatorhuisjes. Na 2024 staan er nog meer uitbreidingen en nieuwe stations gepland, Liander werkt op diverse plaatsen al aan de voorbereidingen.
lees verder of bekijk de online conferentie: ‘Congestie op het net: de weg naar oplossingen’
→ Overzicht en slimme oplossingen voor elektriciteitsnet
Met de investeringen in uitbreiden en versterken van het elektriciteitsnet worden knelpunten in de loop der jaren opgelost. Maar hoe gaan we dan om met obstakels in de tussentijd? RES FruitDelta Rivierenland heeft Antea-group gevraagd aan de slag te gaan met twee vragen: waar zitten de knelpunten en waar zijn oplossingen?
Om tot een antwoord te komen op de eerste vraag wordt er gewerkt aan een overzicht van de projecten voor wind en zonne-energie (op daken en in velden) die we verwachten de komende jaren. Dit overzicht wordt naast de verwachte uitbreidingen van de energie infrastructuur geplaatst. Dan weten we precies waar de knelpunten zitten en wanneer die worden opgelost.
Daarnaast zal Antea-group enkele oplossingen in beeld brengen: waar kunnen we winst boeken door zon en wind te combineren op 1 kabel (zogenoemde cablepooling), waar zijn mogelijkheden om de pieken (bij zon) niet meer op het net te leveren, bijvoorbeeld via ‘peak-shaving’ wat al steeds meer gebeurt of opslag. Peak shaving houdt in dat bij de piekmomenten de energievraag aan het net terug gedrongen worden, aangezien er ook tegelijkertijd opwek plaats vindt. Hierdoor ontstaat een gelijkmatiger energievraag aan het net, waardoor meer duurzame energieprojecten kunnen worden aangesloten . Ook het sturen met andere slimme oplossingen komt in beeld. We noemen nog een voorbeeld: het elektriciteitsnet heeft piekbelastingen. Zo piekt de opgewekte zonne-energie vooral in de zomermaanden rond het middaguur en dan vooral als de zon schijnt. Met tijdgebonden contracten en dynamisch terugleveren kan er veel meer worden geleverd aan het net, als we accepteren dat er op sommige momenten geen levering is.
Ondanks alle inspanningen zal soms ook het antwoord zijn: “enkele jaren geduld a.u.b. tot het onderstation waar u op wilt aansluiten is uitgebreid.” Dat is de realiteit, maar alle samenwerkingspartners werken dus volop samen om maximaal alle kennis en (nieuwe) techniek in te zetten om de energietransitie in volle vaart voort te zetten.
→ Gelderse Energie Infrastructuur (GEIS)
Ook de provincie helpt bij het oplossen van knelpunten en de ontwikkeling van een toekomstbestendig regionaal energiesysteem. De Taskforce Regionale EnergieInfrastructuur heeft het IPO bestuur (vereniging van provincies voor een regionale sterke economie.) geadviseerd om hiervoor per provincie een plan van aanpak op te stellen. In Gelderland wordt invulling gegeven aan dit advies met de aanpak Gelderse Energie Infrastructuur (GEIS).
Het plan van aanpak schetst het proces om tot een afwegingskader te komen op basis waarvan bij gebrek aan netcapaciteit prioriteiten gesteld kunnen worden bij netaansluitingen. Belangrijk is samenwerking met netbeheerders, gemeenten en regio’s. De verwachting is dat dit plan van aanpak (GEIS) begin juli door de Gedeputeerde Staten van de provincie Gelderland wordt besproken.