Op woensdag 19 juni 2024 is het wetsvoorstel voor de Wet Collectieve Warmte (Wcw) aangeboden aan de Tweede Kamer. De Wcw vervangt de huidige Warmtewet en heeft als doel de ontwikkeling van nieuwe warmtenetten te stimuleren om de energietransitie te versnellen. Daarnaast moet de wet zorgen voor een betaalbare, betrouwbare en duurzame collectieve warmtelevering, waarbij gemeenten meer controle krijgen over de warmtetransitie.
Meer regie voor gemeenten
Met de Wcw krijgen gemeenten de regie over de warmtetransitie. Warmte mag alleen geleverd en getransporteerd worden met toestemming van de gemeente. Gemeenten kunnen een warmtebedrijf aanwijzen dat de exclusieve bevoegdheid en plicht krijgt om warmte te leveren binnen een zogenaamd warmtekavel, een gebied waarbinnen een collectief warmtesysteem kan komen.
Publiek eigendom en uitzonderingen
Een belangrijk onderdeel van de Wcw is dat aangewezen warmtebedrijven voor meer dan 50% in handen moeten zijn van publieke partijen. Als er binnen de eerste zeven jaar na de inwerkingtreding van de wet geen bedrijf met een publiek meerderheidsbelang beschikbaar is, kan ook een privaat bedrijf aangewezen worden.
Voor kleine warmtesystemen, met maximaal 1.500 aansluitingen, zijn de regels soepeler. Zij kunnen een ontheffing aanvragen om toch warmte te leveren zonder aangewezen te zijn door de gemeente, mits zij voldoen aan bepaalde voorwaarden.
Nieuwe tariefregulering
De Wcw brengt ook wijzigingen in de tariefregulering. Momenteel zijn de kosten voor warmte gekoppeld aan de gasprijzen via het ‘niet meer dan anders’ principe. Met de Wcw wordt deze koppeling geleidelijk losgelaten en komt er een systeem dat gebaseerd is op de werkelijke kosten van warmte.
Inwerkingtreding later dan gepland
De oorspronkelijke inwerkingtreding van 1 januari 2025 lijkt niet haalbaar. De exacte datum hangt nu af van de snelheid waarmee de Eerste en Tweede Kamer het wetsvoorstel behandelen. Het voorstel is aangepast op basis van advies van de Raad van State, waarin onder meer aandacht is besteed aan het publieke belang en tariefregulering.
Eisen aan leveringszekerheid en verduurzaming
Tot slot bevat de Wcw nieuwe eisen voor de leveringszekerheid en verduurzaming van collectieve warmtesystemen. Hiermee wil de wet bijdragen aan een betrouwbare en duurzame warmtevoorziening in Nederland.
Meer informatie
- Bekijk het wetsvoorstel op overheid.nl
- Het ministerie van EZK zette de belangrijkste vragen over de Wcw op een rij. Download de belangrijkste 10 vragen over de Wcw (pdf)
- Lees meer over de andere wetgeving voor de warmtetransitie
- Bekijk de webinarreeks over de Wet collectieve warmte
Infographics
Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) maakte twee infographics om toe te lichten wat de Wcw is en waarom er een Wcw is. Je kunt de infographics hieronder downloaden.
