Kernenergie geen oplossing voor 2040
Het is technisch haalbaar: Nederland klimaatneutraal in 2050! Dat betekent dat Nederland dan netto nul uitstoot heeft van broeikasgassen. Dat schrijft het Planbureau voor de Leefomgeving in de studie Trajectverkenning klimaatneutraal 2050 dat in april uitkwam, waarvoor zij dertig mogelijke scenario’s tegen het licht hielden.
Het uitstellen of op voorhand uitsluiten van opties maakt het bereiken van klimaatneutraliteit in Nederland in 2050 bijna of zelfs helemaal onmogelijk. Het is geen kwestie van of-of, maar van en – en. Alle bouwstenen zijn nuttig en nodig, ook controversiëlere opties zoals de inzet van bio grondstoffen, afvang en opslag van CO2 (CCS) en aanpassingen in de landbouw en het landelijk gebied. Ook is het cruciaal is dat het internationale en nationale aanbod van groene waterstof en bio grondstoffen snel wordt opgeschaald, en ook dat er in Nederland voldoende CO2 ondergronds kan worden opgeslagen.
Verschillende technieken vragen wel tijd in uitvoering. Zo schreef demissionair minister van Klimaat en Energie Rob Jetten in maart een uitgebreide brief aan de Tweede Kamer, waarin hij het onderzoek uiteen zette dat gaande is rondom de mogelijkheden voor het inzetten van Small Modular Reactors (SMR’s) ofwel kerncentrales in ons energievraagstuk. Dit onderzoek laat zien dat alhoewel de ontwikkelingen rondom SMR’s in de wereld razendsnel gaan er in de westerse wereld nog geen SMR’s gerealiseerd zijn en het onzeker wanneer en tegen welke kosten SMR’s zouden kunnen worden gerealiseerd in Nederland.
Naast bouw en vergunningverlening spelen er meer aspecten een rol bij de daadwerkelijke realisatie van een SMR. In een marktanalyse wordt de minimale doorlooptijd voor vergunningverlening en bouw van een SMR op circa zeven jaar geschat, mits deze is gebaseerd op conventionele technieken en het een ontwerp betreft dat al eens is gebouwd. Op basis van deze verwachtingen lijkt een eventuele realisatie van SMR’s tegen 2040 in Nederland mogelijk. Ook moet de vraag gesteld worden of het wenselijk is om Nederland tot proefkonijn voor Europa te maken aangaande mogelijke kinderziektes bij de realisatie van SMR’s. Leren van lessen uit het buitenland voorkomt mogelijk first-of-a-kind problematiek in Nederland.
In het Nationaal Plan Energiesysteem 2050 wordt uitgegaan van de voorbereiding op de mogelijke ontwikkeling en inpassing tot 7GW kernenergie, inclusief de bouw van de twee voorgenomen conventionele centrales. Het SMR-scenario in de scenariostudie van Witteveen en Bos (2022) laat zien dat er mogelijk ruimte is tot 14.5 GW kernenergie in Nederland tegen 2050, afhankelijk van de kostenontwikkeling van kernenergieproductie.
